Bu yazı, Trados ürünüyle ilgili kısa bilgiler vermeyi amaçlıyor.
Trados, kırk yıldır her dünyanın her bölgesindeki profesyonellerinin önde gelen tercihi haline bilgisayar destekli çeviri (BDÇ) teknolojisinin geliştirilmesine öncülük eden markaların başında geliyor. Trados Studio 2024’ün yaklaşan lansmanı, daha hızlı ve daha yüksek kaliteli çeviriler için en son yapay zekaya erişim sunarak bu deneyimi geliştiriyor. Gelişmiş erişilebilirlik özellikleri ve ofiste veya hareket halindeyken çalışmak için geliştirilmiş bulut özellikleri ile Studio 2024, çeviri profesyonellerini kapsayıcılığı ve yeniliği vurgulayarak daha iyi çeviriler sunmaları için güçlendirecek.
Trados Nedir? Tarihçesi Nedir?
SDL Trados, CAT (computer-assisted translation) adı verilen bilgisayar destekli çeviri programıdır. Geliştiricisi Trados GmbH, 1984 yılında Jochen Hummel ve Iko Knyphausen tarafından Stuttgart, Almanya’da bir dil hizmeti sağlayıcısı (LSP) olarak kurulmuştur. Şirket, çeviri yazılımı geliştirmeye 1980’lerin sonunda başlamış ve paketin iki ana bileşeninin (MultiTerim ve Workbench) ilk Windows sürümlerini 1990’ların başında piyasaya sürmüştür. Microsoft’un Trados’u kurum içi yerelleştirme ihtiyaçları için kullanmaya karar vermesi şirketin bilinirliğini muazzam ölçüde artırmıştır.
1992’de kurulan ve merkezi Londra’da bulunan SDL International ise 2005’te Trados’u satın almıştır. Serbest çalışan çevirmenlere, çeviri bürolarına ve bütün çeviri tedarik zincirine çeviri programı sağlayan şirketlerin en büyüklerindendir. Özellikle büyük çeviri projelerini kolaylaştıracak Trados, tercümanın çeviri ile ilgili tüm eksiklerini kapatmaya yardım etmek adına vardır. Buna ek olarak çeviri belleği kullanarak çeviri sürelerini kısaltmaya yardımcı olur.
Daha sonra da pandemi ortamında RWS şirketi SDL’e büyük bir yatırım yaparak Trados gibi büyük bir varlığın sahibi olmuştur.
Trados Nasıl Çalışır?
Trados açtığınız metinleri parçalar ve cümlelere ayırır. Bunun sayesinde dikkatinizi sadece bir bölüme vermeniz yeterli olur. Çeviri sırasında yeni segmentlerinizin daha önce kaydettiğiniz çeviri birimlerine benzerliğine dayalı olarak, önceki çevirileri hedef segmentte otomatik olarak doldurur. Araç aynı zamanda, çeviri editörü için review sekmesi adı verilen belgeleri çevirme ve gözden geçirmek için en sık kullanılan komutları içeren bir sekme sunar. Bu sekmeyi karşınıza sadece tercüme, imzalama veya gözden geçirmek amacıyla bir dosyayı açtığınızda çıkarır. Review sekmesinde kullanabileceğiniz seçeneklerden bazıları; en son çevirilen içeriğe ulaşmak, %100 ve kısmi eşleşmelere ulaşmak, taslaklara ulaşmak, tekrarlanan ifadelerin ilk örneğine ulaşmak olarak sıralandırılabilir.
Trados Çeviri Belleği
Trados, çevirilerde tercümanlara büyük bir kolaylık sağlamak için SDLTM (SDL translation memory) adı verilen bir çeviri belleği kullanır. Bu bellek, önceden çevirilmiş ifadeleri bir veritabanında toplar ve yeni metinlerin çevirisi sırasında ilgili bölümleri tercümana sunar. Bu şekilde tekrar eden bölümlerin fazla olduğu metinlerde yapılacak çeviriyi azaltır. Çeviri belleğinin sağladığı bu yardıma rağmen edebi metinler çeviren tercümanlar metinlerinin monotonlaşmasını önlemek için farklı ifadeler kullanmayı tercih edebilirler.
Bilgisayar Destekli Çeviri Programları
Bilgisayar destekli çeviri, çeviri sürecinde tercümana yardımcı olmak için yazılımların kullanılmasıdır. CAT araçları kullanılırken çeviri tercüman tarafından oluşturulur ve sürecin belirli bölümleri program ile kolaylaştırılır. Bilgisayar destekli çeviri, çevirinin tamamen bir bilgisayar tarafından oluşturulduğu machine translationdan farklıdır. Bu araçlar çok uzun metinleri bölümlere ayırarak çeviriye yardımcı olur. CAT programları kullanmanın en büyük yararları çeviri hızının ve doğruluğunun artmasıdır. İfade tekrarlarının harcadığı zamanı keserek ve çevirilerde kullanılan terminolojinin tutarlı olmasını sağlayan araçlar sunarak çevirmenin işini kolaylaştırır. Terim yönetimi hakkındaki yazımızı okuyabilirsiniz.
Trados Fiyat Tarifeleri
Bu çeviri programı, tercümanlara sağladığı özellikler ve uzun yıllardır sunduğu güvenilir hizmeti sürdürebilmek için ortalamanın üzerinde bir fiyat tarifesi belirler. Çevirmenlere sunduğu 3 farklı fiyat tarifesi sırasıyla; SDL Trados Studio Freelance Subscription 295€, SDL Trados Studio 2021 Freelance 449€ ve SDL Trados Studio 2021 Freelance Plus 555€ olarak ön plana çıkıyor. Kurumsal şirketler için ise 2 farklı seçenek bunuyor. Bu seçeneklerde fiyat tarifeleri kullanıcı sayısına göre değişkenlik gösterebiliyor.
Trados’un Smartcat ve bulut sistemde çalışan diğer CAT platformlarının ciddi rekabetyle karşı karşıya olduğunu söyleyebiliriz. Şirket muadil bir ürün çıkarmak için Trados 2021 ürünüyle birlikte online çeviri platformunu daha çok ön plana çıkarmaya başladı.
Lingopia, Türkçe-İngilizce çeviri projeleri başta olmak üzere Trados, Smartcat ve diğer birçok çeviri aracını aktif olarak kullanıyor.
Ayrıca ilginizi çekebilir: