Bu yazımızda teknik çeviri nedir sorusuna yanıt verecek ve bir teknik çevirmenin ne yapması ve hangi noktalara dikkat etmesi gerektiğinden bahsedeceğiz. Teknoloji ve bilim kavramı kapsamındaki, teknik faaliyetlerin yürütülmesi işlevini üstlenen, teknik sektörlerde üretilen eserler veya ürünlerle ilgili metinlerin çevirisine teknik çeviri denir. ‘Teknik çeviri’ tabiri tıp, mühendislik, bilişim, enerji, elektrik-elektronik, inşaat, telekomünikasyon, uzay, otomotiv, biyoloji ve tekstil gibi alanlardaki kalite/izin belgelerini, kullanım kılavuzlarını veya başka amaçlara yönelik belgeleri kapsar. Bu yazımızda teknik çeviri nedir soru yanıtından fazlası olacaktır.
Teknik çevirilere örnek olarak yeni ürün tanıtımları, ürün özellikleri ve kullanım kılavuzları verilebilir. Tüm çevirilerde olduğu gibi teknik çevirinin de dikkat edilmesi gereken noktaları ve uyulması gereken kriterleri vardır. Teknik çevirileri profesyonel seviyeye taşıyacak bu kriterler bu makalenin ilerleyen bölümlerinde detaylı olarak anlatılmaktadır. Teknik tercümelerin, alanında uzman teknik tercümanlar tarafından bu kriterlere uyularak yapılması gerekmektedir. Çeviri şirketi/çevirmen ile müşteri arasındaki memnuniyeti sağlamanın tek yolu budur.
Teknik Çevirinin Genel Kriterleri
Belirli noktaların yanı sıra, sektör fark etmeksizin tüm çevirilerde dikkat edilmesi gereken belirli kurallar vardır. Çeviri öncesi, çeviri sırasında ve sonrasında atılması gereken adımlar tüm sektörlerdeki çeviriler için geçerlidir. Bir çeviri firmasında öncelikle talimat dosyaları hazırlanır ve müşteriden alınan tüm referans dosyalarıyla birleştirilerek ekipteki en uygun çevirmene gönderilir.
Teknik Çeviri Nedir ve Teknik Çevirilerde Tekrarlar
Gönderilecek çevirinin daha önce yapılan bir çevirinin devamı olması durumunda önceki CAT aracına ait çeviri belleği projeye dahil edilecektir. Bu şekilde benzer belgelerdeki terimler her zaman tutarlı bir şekilde tercüme edilebilir. Teknik çeviri için görevlendirilen çevirmen, çevirinin konusu hakkında bilgi edinmek için öncelikle talimat ve referans dosyalarını inceler.
Çeviri aşamasında çeviri, verilen talimatlara uygun olarak, metin içerisinde tutarlılık, doğruluk ve teknik dil kullanımına dikkat edilerek gerçekleştirilir. Çeviri tamamlandıktan sonra belge, teknik alanda uzman ikinci bir tercüman tarafından kontrol edilir. Kalite güvence adımı sırasında tercüme edilen belge, kalite güvence araçları kullanılarak incelenir ve gerektiğinde düzenlenir. Aynı zamanda verilen tüm talimatlara uyulması ve istenen terimlerin çeviride kullanılması sağlanır. Son adım olarak çevrilen metnin kaynak belgeye birebir benzemesi için DTP düzenlemeleri yapılır. Bu adımda çevirinin yeri ve amacı belirleyicidir. Bu kriterler tüm çeviri işlerinde standarttır ve bunların teknik çevirilerde uygulanması, bu metinlerde istenilen kalitenin yakalanmasını sağlar.
Teknik Çeviride Dikkat Edilmesi Gerekenler
Genel olarak her türlü çeviride dikkat edilmesi gereken noktalar teknik çeviri için de geçerlidir. Ancak teknik çeviriler bazı açılardan ekstra özen gerektirir. Profesyonel bir çeviri üretebilmek için teknik jargona uymak, hedef kitle için anlaşılır olmak, muğlak ifadeler kullanmamak gibi birçok noktaya dikkat ederek çeviri yapmak önemlidir.
Profesyonel teknik çeviri yapmak öncelikle çevrilecek teknik konu hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Çeviriyi yapacak olan teknik tercümanın konu hakkında bilgi toplaması ve teknik dildeki terimleri benimsemesi son derece önemlidir. Örneğin, bir traktör kullanım kılavuzunun Almanca’dan Türkçe’ye teknik çeviiri siteleri bünyesinde görevlendirilen tercümanın, traktörlerle ilgili hem Almanca hem de Türkçe kaynaklara başvurması şarttır.
Teknik Çeviri Nedir?/ Teknik Çevirmen Ne Yapmalı?
Teknik çevirmen, araştırmaları sonucunda elde ettiği teknik terminolojiyi etkili bir şekilde kullanmalı, bunu yaparken çeviride tutarsızlık yaratmamaya dikkat etmelidir. Örneğin 50 sayfalık bir teknik dokümanın ilk birkaç sayfasında “düğme” kelimesinin “düğme” olarak çevrilmesi, sonraki sayfalarda aynı terim için “buton” kelimesinin kullanılması profesyonel çeviri kriterleri açısından kabul edilemez.
Teknik çeviri yapılırken sürekli olarak konu ile ilgili araştırma yapılması ve teknik kaynaklara başvurulması gerekmektedir. Doğru araştırma yaparak karşılık gelen kelimeleri ve teknik terimleri bulmak ve kullanmak gerekir. Yanlış ve tutarsız ifadeler hem müşteri ve çeviri şirketi hem de çevrilen metni okuyacak kişiler için tehdit oluşturabilir.
Profesyonel bir teknik çeviride dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri çevirinin teknik yapısından ödün vermeden açık ifadeler kullanmaktır. Kaynak metinde yer alan ifadeler teknik çeviride de aynı netlikte kolayca aktarılmalı, hedef metinde belirsizliklere yol açmayacak şekilde kısa ve öz bir anlatım benimsenmelidir.
Teknik çeviri sırasında uzman bir çevirmenin dikkat etmesi gereken en kritik noktalardan biri hedef kitleye uygun bir hedef metni aktarmaktır . Tüm çeviri kriterlerine uyularak yapılan teknik çeviride hedef kitlenin bilinmesi ve kelime seçimi, dil kullanımı, cümle uzunluğu, teknik terimler gibi faktörlerin hedef kitlenin özelliklerine göre ayarlanması gerekmektedir.