Psikoloji Çevirisi Nedir?
Psikoloji çevirisi, psikoloji alanında yazılmış makale, kitap, psikolojik test ve benzeri yazıların bu alanda yetkin çevirmen ve editörlerce tamamlandığı hizmettir. Psikoloji ruh sağlığı üzerine çalışmalar yürüten bir alan olduğu için psikoloji çevirisi, medikal çeviri başlığı altında sunulur.
Psikoloji Nedir?
Psikoloji, insan davranışlarını ve zihnini sistematik bir şekilde inceleyen bilim dalıdır. Psikoloji geniş bir alana yayılmış çok yönlü bir bilimdir ve klinik psikoloji, sosyal psikoloji, deneysel psikoloji gibi pek çok alt dalı bulunur. Oldukça yeni bir bilim dalıdır ve alandaki büyük gelişmelerin çoğu son 150 yılda gerçekleşmiştir. Tarihi milattan önce 400’lü yıllara kadar uzanır ancak o dönemde çoğunlukla felsefeyle iç içe bulunur. Alman psikolog ve filozof Wilhelm Wundt insan zihninin işleyişini daha sistematik bir şekilde inceleyerek ve laboratuvar ortamında kontrollü ölçümler yaparak psikolojiyi felsefeden ayrı bir bilim olarak ele almıştır. Böylelikle modern psikolojinin temelleri atılmıştır. Psikoloji biliminin tarihi hakkında daha fazla bilgi almak için Saul McLeod tarafından yazılmış bu makaleden yararlanabilirsiniz.
Psikoloji Çevirisi ve Zorlukları
Psikoloji, insan sağlığıyla doğrudan ilgili bir alandır; bu yüzden doğru ifadelerin doğru bağlamda kullanılması kritik önemdedir. Psikoloji alanının terminolojisinde bazı kavramların tam tanımları; kendisine yakın anlam taşıyan, hatta bu benzerlikten dolayı sıkça birlikte kullanılan farklı terimlerin ayrımları çok belirgin olmayabilir. Ancak bir psikoloji metninde bu kavramların ayrımının farkında olmak büyük önem taşır. Örneğin, bu yazıda üzerine konuşulan affect, mood ve emotion kavramları psikoloji çevirisi yaparken zorluk çıkarabilecek kavramlardandır.
Bu kavram karışıklığının sebeplerinden biri de bunların, yazılan dilin kültüründe ortaya çıkmış kavramlar olmasıdır. O kültürde var olan bazı kavramlar ve fikirlerin çevrildiği dilde karşılığının bulunmaması durumunda hem kaynak kavramı kaybetmeden hem de hedef kültürü göz önünde bulundurarak çeviri yapılmalıdır.
Her metin türünde olduğu gibi psikoloji çevirisinde de hedef okuyucu kitlesinin kim olduğunu tespit etmek çok önemlidir. Klinik psikolog adayı olarak yüksek lisansını sürdüren, psikoloji alanında çalışan veya alana hakim kişiler tarafından okunacak metinlerde akademik çeviri kapsamında psikoloji literatürüne uygun Türkçe karşılıkları kullanmak doğru olacaktır. Fakat literatürdeki bu karşılıklar ortalama okuyucu kitlesi için tanıdık kavramlar olmayabilir.
Psikoloji Çevirisi ve Terminolojinin Önemi
Öte yandan “Kabul ve Kararlılık Terapisi” çevirisinde olduğu gibi bazen net karşılığı konusunda konsensüse ulaşılmamış İngilizce terimler (Acceptance and Commitment Therapy) de vardır. Böyle durumlarda önemli olan “bilinç dışı”, “ego” ve süper “ego” mu, yoksa “bilinç altı”, “ben” ve “üstben” mi karşılığının tercih edileceğine karar verip bunu tutarlı bir şekilde tüm çeviri metne yansıtmaktır. Karşılaşılabilecek bu zorluklardan dolayı psikoloji çevirisi bu alanda yetkin çevirmenler ve editörler tarafından tamamlanmalıdır.
Sonuç olarak, psikoloji tercümesi, özel terimler ve ifadeler içeren bir alandır. Tercümanlar, ruhsal hastalıklar, psikoterapi, psikoloji testleri, istatistiksel terimler, psikolojik yaklaşımlar ve kültürel duyarlılık gibi konularda derin bir anlayış geliştirmelidir. Ayrıca, psikoloji metinlerini doğru bir şekilde ifade etmek için dikkat ve özen gerekmektedir. Çevirmenler, bu özel terimleri ve ifadeleri anlamak ve doğru bir şekilde çevirmek için psikoloji alanında uzmanlaşmalıdır. Böylece, psikolojik bilgilerin doğru bir şekilde aktarılmasına ve insanların zihinsel sağlığını anlamalarına yardımcı olabilirler.