Medya, kitlelerle iletişim kurmayı sağlayan geleneksel ve yeni nesil iletişim araçlarına verilen ad olarak tanımlanabilir. Küreselleşmeyle birlikte teknolojinin de gelişmesiyle medya kavramı da değişmiş ve medya neredeyse internete eş değer bir kavram haline gelmiştir. Medya içerikleri bilgilendirme, eğlence ve tanıtım amaçlı olarak üç ana kategoriye ayrılır. Öyle ki medya içerikleri, haber yazılarından tanıtım videolarına kadar geniş bir alanı kapsar. Bu içeriklerin çevrilme işlemine medya çevirisi denir. Pazarlama çevirisi, reklam çevirisi ve basın bülteni çevirisi gibi çeviri türleri de medya çevirisinin alt başlıklarında yer alır.
Medya Çevirisi ve Başvurulan Stratejiler
Daha önce de bahsettiğimiz gibi medya içerikleri çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Dolayısı bu içeriklerin çevrilmesi sürecinde metin içeriklerine uygun stratejiler geliştirilmeli ve sonrasında bu stratejilere uygun olarak çeviri yapılmalıdır.
Daha da açıklamak gerekirse, haber metinlerinin yazılış amacı bir olay veya olguyla ilgili bilgi vermektir. Haber dili sade, anlaşılabilir ve açıklayıcıdır. Dolayısıyla yapılacak çeviri de haber dilinin bu özelliklerini karşılamalıdır. Öte yandan haber yazılarında siyasi nedenlerden dolayı bazı kısıtlamalar konulabilir. Haber metnini çevirecek bir çevirmenin, bunlara dikkat etmesi gerekir.
Haber metinlerinin çevirisinde yukarıda kısaca değindiğimiz bazı etmenlere dikkat edilmesi gerekirken medya çevirisinin bir alt başlığı olarak sayılabilecek pazarlama metinlerinin çevirisinde durum daha farklıdır. Pazarlama metinleri, işletmelerin tüketicileri harekete geçirmek amacıyla ürettikleri içeriklerdir. Dolayısıyla pazarlama metinlerinin çevirisinde çevirmenler, hedef dili ve kültürü çok iyi bilmeli ve içeriği onlara göre uyarlamalıdır. Bu da çevirmenlere bazı durumlarda daha özgür alan sağlayabilir. Şöyle ki pazarlama metinleri için çevirmenlerin transkreasyon (yaratıcı çeviri) yapmaları şaşılacak bir durum değilken bilgi amaçlı yazılan haber metinlerinde bu yönteme çok fazla başvurulmaz.
Medya Çevirisinde Çevirmenin Önemi
İyi bir çevirmen, çevirisini yaptığı her iki dilin de kültürüne, inancına ve değerlerine aşina olmalıdır. Yoksa ciddi çeviri hataları meydana gelebilir. Bu hem çevirmen hem de çevirinin yapıldığı marka, işletme veya müşteri için hiç de iyi olmayabilir.
İnternet kullanımının artması bilgi paylaşımının çok hızlı gerçekleşmesini sağladı. Dolayısıyla medya çevirisinde yapılan bir hatanın sonucunda markalar veya işletmeler geri dönüşü olmayan ağır darbeler alabilirler. Bu yüzden hedef kültürü ve dili çok iyi bilen alanında uzman çevirmenlerle çalışmak medya içeriklerinin çevirisinde oldukça önemlidir.
Medya içerikleri çok farklı amaçlara hizmet edebilir. Bu yüzden medya çevirisinde stratejiler bu içerikleri göre geliştirilip uygulanmalıdır.
Teknik çeviri kapsamında talep edilen mühendislik çevirisi, bu alanda yazılmış olan metinlerin kaynak dilden hedef dile aktarılma sürecidir. Mühendislik çok geniş alanı kapsamaktadır. Bu alanlara örnek olarak, havacılık, inşaat, genetik, elektrik elektronik, makine ve yazılım gösterilebilir. Neredeyse her alanda mühendisliğin aktif olarak kullanılması bilgi paylaşımını arttırmıştır. Küreselleşen dünyayla birlikte bu bilgi paylaşımını uluslararası alanda gerçekleştirmek isteyen bireyler veya işletmeler mühendislik çevirisi hizmeti almaktadır. Uzmanlık gerektiren alanlardan biri denince akla gelen ilk isim mühendislik alanıdır. Dolayısıyla, mühendislik çevirisi de alanında uzman çevirmenler tarafından gerçekleştirilmelidir.
Mühendislik Çevirisinde Dikkat Edilmesi Gereken Unsurlar
Diğer birçok çeviri türünde olduğu gibi mühendislik çevirisinde de dikkat edilmesi gereken birçok unsur vardır. Mühendislik sektörü birçok alanı içerdiğinden her alanda üretilen içeriğin her çevirmen tarafından çevirisinin yapılması beklenilemez. Örneğin, makine mühendisliği alanında çalışan bir çevirmen, kimya mühendisliği alanında çeviri yapmayabilir. Çünkü kullanılan dil ve terminoloji oldukça farklıdır.
Mühendislik alanında yazılan içeriklerde teknik bir dil kullanılır. Öyle ki, içerik, kişinin ana dilinde yazılmış bile olsa sektöre hâkim olmayanlar tarafından anlaşılamayabilir. Çünkü bu içerikler, özel terminoloji ve belli jargonlar kullanılarak hazırlanmıştır. Mühendislik çevirisi de dikkat edilmesi gereken unsurların başında terminoloji gelmektedir. Dolayısıyla, mühendislik çevirisi yapacak olan kişinin çevireceği metnin alanında uzmanlaşmış olması oldukça önemlidir. Çevirmen o alanda ne kadar uzmansa çeviri de o kadar iyi olur.
Çeviride yapılacak küçük bir hata son derecede ciddi sonuçlar doğurabilir, bu nedenle hem teknik dil hem de günlük dil kullanımı mühendislik çevirisinde zorluk yaratabilir. Bir kelimenin kaynak dilde birçok anlamı olabileceği gibi teknik dildeki anlamı da farklı olabilir. Çevirmen, kaynak dile ve sektöre oldukça hâkim olup bu ince farkları bilmelidir.
Mühendislik Çevirisinin Önemi
Mühendislik alanında yapılacak bir çevirinin yanlış yapılması ciddi sorunlara yol açabilir. Bu sorunlar şu şekilde olabilir:
-Yaralanmalar ve ölümler
-Para cezaları veya faaliyet ruhsatlarının iptali gibi cezalar
-Olası davalar
Bu risklerin önüne geçmek ancak doğru bir mühendislik çevirisiyle mümkündür. Bir mühendislik firması, ürün veya hizmetleri hakkındaki bilgileri uluslararası alanda potansiyel müşterilere iletmek istediğinde çeviri hizmeti alır. Dünya çapında büyümek isteyen her şirket, teknik bilgileri hedef müşterilerinin dillerinde erişilebilir kılmalıdır.
Mevzuat çevirisi, genelde uluslararası ticari alışverişlerde gerekecek, kıdemli bir tercüman tarafından yapılması gereken iştir. Mevzuat, bir işletme veya kurumda geçerli olan kararname, tüzük, yasa ve yönetmeliklerin hepsinin toplamıdır. Bütün bakanlıkların, işletmelerin ve kurumların kendi mevzuatları vardır. Ait oldukları alanda var olan kurallar, buyruklar ve yasalar burada bulunur. Mevzuat çevirisi çoğunlukla ticaret alanında gerekli olur. Uluslararası ticaret yapmak isteyen bir şirket, iş yapacağı ülkenin standartlaşma kurallarını bilmeli ve onlara göre hareket etmelidir. Bu nedenle ticaret işinde olan şirketlerin mevzuat çevirisi ihtiyacı olacaktır.
Mevzuat Çevirisi Yapacak Tercümanın Özellikleri
Mevzuat çevirisi yapmak isteyen tercümanın acemi olmaması gerekir. Profesyonel olmayan bir tercüman istenen kalitede bir metin veremeyecektir. Kaliteli iş üretmek için öncelikle stil kullanması ve iki dil hakkında da bilgisi olması gerekir. Böylelikle yaptığı çeviri hatasız olur ve istenen bilgiyi verimli bir şekilde karşıya iletebilir. Bunun yanında çeviri yapacağı alan hakkında araştırma yapmalı, terimleri ve alana özel kelimeleri öğrenmeli ve terim yönetimine hakim olmalıdır. Özellikle ticaret alanında en küçük bir hata yapmak büyük miktar para kaybına yola açabilir. Terimleri ve kelimeleri, anlaşılacak ve kesin bir şekilde aktarmalıdır. Tercümanın birlikte çalıştığı editör de kıdemli ve profesyonel olmalıdır. Böylelikle çevrilen metin hatasız bir şekilde müşterinin eline ulaşır. Burada editörün etkisi çok büyüktür. Kendisine yeterince zaman ve ücret verilmiş profesyonel bir tercüman kaliteli bir iş çıkaracaktır.
Mevzuat Çevirisi Ücretleri
Mevzuat çevirisi dikkatli ve profesyonel bir şekilde yapılması gereken bir çeviridir. Gerektireceği ücret çeviri istenen dile, metindeki karakter ve birim sayısına ve başvurulan çeviri bürosuna göre değişir. Çoğu firma 1000 karakteri bir birim sayacak ve ücreti birim üzerinden verecektir. Bu nedenle uzun metinler daha çok ücret gerektirir. Aynı şekilde başvurduğunuz çeviri bürosuna göre size verilen fiyat değişecektir. Belirli bürolar daha fazla ücret isteyebilir. İstediğiniz çevirinin dili ise en önemli faktörlerdendir. Ülkemizde fazla konuşulan ve çevirmeni çok bulunan diller, çevirmen zor bulunan dillere göre daha fazla ücret gerektirir.
Yurt dışındaki resmî kurumlara yaptığınız başvurularda sizden nüfus kayıt örneğiniz istenirse başvuracağınız çözüm nüfus kayıt örneği tercümesi hizmeti almaktır. Doğduğunuz ülkenin anadilinden farklı bir dil konuşan bir ülkeye vize veya burs başvurusu yaptığınızda; o ülkede pasaport, ehliyet gibi belgeler almanız gerektiğinde; okumak için bir eğitim kurumuna veya çalışmak için bir şirkete başvurduğunuzda nüfus kayıt örneği tercümesi yaptırmanız gerekir. Bunun yanında yurt dışında yaşayan bir aile büyüğünüz vefat ettiğinde de miras işlemlerinde nüfus kayıt örneği tercümesine ihtiyacınız olacaktır.
Nüfus Kayıt Örneği Nedir?
Nüfus kayıt örneği, kişinin ve aile fertlerinin isim, cinsiyet, doğum yeri ve tarihi gibi kişisel bilgilerini ve aile fertlerinin kişiyle yakınlık derecesini gösteren belgedir. Nüfus kayıt örneğinin bir de vukuatlı hali vardır. Vukuatlı nüfus kayıt örneği, bu bilgilere ek olarak doğum, ölüm, medeni durum, adres gibi bilgileri de içerir. Nüfus kayıt örneklerinde yalnızca alt ve üst soylar yer aldığından kardeş bilgileri bulunmaz. Kişi, kimliğiyle nüfus müdürlüklerine giderek veya e-devlet kapısı üzerinden bu belgeyi alabilir. Kişi özel olarak istemediği sürece kimlik bilgileri dışında bilgi yer almaz. Nüfus kayıt örneğiyle ilgili sorularınıza buradan cevap bulabilirsiniz.
Nüfus Kayıt Örneği Tercümesinin Özellikleri
Nüfus kayıt örnekleri resmî belgelerdir. Çevirisinin de aynı nitelikte olması ve resmi makamlarda geçerli olabilmesi için bir yeminli çevirmen tarafından çevrilmesi gerekmektedir. Yeminli çeviri yapılması çoğu kurum için tek başına yeterli olmayacağından noter onaylı nüfus kayıt örneği tercümesi yaptırılması tercih edilir. Noter onaylı çeviri, resmî kurumların esas tercih ettiği çeviri türüdür. Bunun sebebi, hem çeviri sürecindeki kontroller dışında fazladan bir kontrolden geçiyor olması hem de noter gibi güvenilir bir merci tarafından resmi onay almasıdır.
Bunların yanında hem nüfus kayıt örneği tercümesinin hem de orijinal belgenin apostil onayı alması gerekir. Apostil onayı Lahey Anlaşması’nı imzalayan ülkeler arasında geçerli olan bir onaydır. Bu onayı almak, bürokratik işlemleri azaltır ve size zaman kazandırır.
Nüfus kayıt örneği resmî kurumlarda kullanılacak kişisel bilgiler içerdiği için çeviri sürecinde gizlilik büyük önem taşır. Yine aynı sebepten çevirmen, doğru çeviri yapmaya, herhangi bir karakter hatası yapmamaya özen göstermelidir. En ufak hata belgenin kabul edilmemesine dahi yol açabilir.
NOT: Buradaki yazı sadece bilgilendirme amaçlı olup ofisimiz noter onaylı veya yeminli çeviri başlığı altında iletilen evraklar için çeviri hizmeti sunmamaktadır.
Fısıltı çevirisi, genel olarak az sayıda katılımcıdan oluşan bir toplulukta çevirmen tarafından kısık sesle yapılan bir çeviri türüdür. Fısıltı çevirisi, aynı zamanda sözlü çevirinin tarihsel gelişimi içinde ardıl çeviriden andaş çeviriye geçiş dönemlerinde sıkça kullanılmıştır. Keiser, çevirmenin delegeler arasına oturarak çevirisini kulaklarına fısıldadığını söylemektedir; yani çevirmen, sadece dinleyici koltuklarında değil, aynı zamanda konuşmacılar arasında da birden fazla çeviri yapabilmektedir.
Fısıltı Çevirisi ve Kullanıldığı Alanlar
Fısıltı çevirisinin kullanıldığı alanlara örnek olarak diplomatik ziyaretler, televizyon haberleri, kısa süreli iş toplantıları, seminerler ve rehberli turlar verilebilir. Fısıltı çevirisi günümüzde iki şekilde uygulanmaktadır. Bir tanesi klasik fısıltı çevirisi olarak bilinen, çevirmenin bir ya da iki kişiye fısıldayarak yaptığı çeviriye denir. Çevirmen katılımcının yanında durarak ona kısık sesle çeviri yapar. Bu çeviride herhangi bir ekipmana gerek yoktur. Çeviri, sözlü bir şekilde eşzamanlı olarak gerçekleşir. Fısıltı çevirisinin diğer bir kullanım şekli ise infoport sistem sayesinde gerçekleşir. İnfoport hakkında detaylı bilgi isterseniz sizler için hazırladığımız bu yazıyı okuyabilirsiniz. İnfoport sistem sayesinde çevirmene telsiz mikrofon ve kulaklıklar aracılığıyla çeviri yapma imkanı tanınmış olur. Ayrıca bu tür ekipmanlar taşınabilir olduğu için oldukça kullanışlıdır. Bu çeviri sistemi genellikle tur ve gezilerde tercih edilir. Her iki şekilde de herhangi bir çeviri kabinine ihtiyaç yoktur.
Karşılaşılan Zorluklar
Fısıltı çevirisinin klasik şekilde yapılırsa ekipman gerektirmemesi, infoport sistemiyle gerçekleşirse de ekipmanların taşınabilir olması fısıltı çevirisinin avantajlarından biridir. Ancak fısıltı çevirisi yapmak oldukça zordur ve uzman kişiler tarafından yapılması gerekir. Sürekli yüksek olmayan bir sesle konuşmak çevirmenin ses tellerini oldukça zorlayan bir durumdur. Bir saatten uzun süren bir konuşmada (saatlik tercüman ücreti) fısıltı çevirisi yapılacaksa en az iki çevirmenden yararlanılır. Fısıltı çevirisi, kaynak ve hedef dil bilgisinin yanı sıra yoğun bir dikkat gerektirir. Çevirmen, dinleme ve konuşma becerisine sahip olmalı, ortama uyum sağlamalı, ses tonunu düzgün ayarlamalıdır. Düşük tonda yapılan bir çeviri anlaşılmayabilir, yüksek tonda yapılan bir çeviri de karışıklığa sebep olabilir. Bu yüzden çevirmenin sese ve sese dair tüm özelliklere hakimiyeti oldukça önemlidir.
